Koronawirus - informacje

Wirusy należące do rodziny koronawirusów od lat bytowały wśród ludzi i zwierząt wywołując, jak uważano, łagodne przeziębienia, które po kilku dniach ustępowały bez żadnej interwencji. Nie były jednak w głównym nurcie badań w medycynie i wirusologii. Pierwsze ludzkie koronawirusy wyizolowano w latach 60 XX wieku. Przeświadczenie, że są to stosunkowo niegroźne wirusy zmieniło się w 2002 roku, kiedy w Chinach wybuchła epidemia SARS. Wirus SARS-CoV powodował ciężką niewydolność oddechową i rozprzestrzenił się na 37 krajów w ciągu sezonu. W 2012 roku ponownie pojawiła się epidemia ciężkich zakażeń dróg oddechowych, wywołana tym razem przez wirus MERS-HCoV. Liczba zakażeń tym wirusem pozostaje stale na niewielkim poziomie. Obecnie wyróżnia się 7 gatunków koronawirusów, które wywołują infekcje u człowieka. Najnowszy 7 koronawirus SARS-CoV-2 wywołuje chorobę zwaną COVID-19 i jest przyczyną obecnej pandemii, która objęła swoim zasięgiem prawie wszystkie kontynenty, ponad 210 państw.

Koronawirus SARS-CoV-2 należy do grupy B-koronawirusów i są pochodzenia odzwierzęcego. Wykazuje on powinowactwo do komórek nabłonka dróg oddechowych i pokarmowych. Jest to wirus RNA, osłonięty błoną lipidową. Dzięki takiej budowie bardzo łatwo ulega zniszczeniu poprzez zastosowanie prostych środków chemicznych, jak: mydło i ciepła woda, alkohol 60-70%, preparaty dezynfekcyjne i wirusobójcze.

Koronawirus SARS-CoV-2 przenosi się drogą kropelkową z osoby zakażonej na zdrową. W postaci aerozolu może on przetrwać ok. 3 godzin i w tym czasie osiadać na różnych powierzchniach. Te zaś stają się źródłem zakażenia. Okres zakaźności jest różny na różnych typach powierzchni, np. na kartonie wirus może przetrwać ok. 24 godziny, a na plastiku lub stali do 72 godzin.

Koronawirus SARS-CoV-2 wywołuje chorobę zwaną COVID-19. Okres wylęgania trwa od 2 do 10 dni, średnio ok. 5 dni. Większość zakażonych nie wykazuje żadnych objawów chorobowych ( ok.80% ). Najczęściej pierwszym miejscem infekcji jest nabłonek dróg oddechowych. Pierwsze objawy zakażenia mogą być podobne do objawów grypy. Najczęstsze objawy to: gorączka, kaszel, duszność, zaburzenia oddychania, ogólne osłabienie, bóle mięśni. U niektórych pojawia się katar, ból gardła lub biegunka. U części pacjentów rozwija się jednak zapalenie płuc z rozsianym uszkodzeniem pęcherzyków płucnych. Niekiedy dochodzi do złuszczenia warstwy pneumocytów, obrzęku płuc, wysięku komórek zapalnych lub tworzenia się błon szklistych. W ciężkich przypadkach dochodzi do ostrego uszkodzenia płuc i zespołu ostrej niewydolności oddechowej. Zakażenie wirusem SARS-CoV-2 daje trwałą odporność.

Obecnie trwają prace nad opracowaniem skutecznej szczepionki na ludzkiego koronawirusa oraz lekami, które można bezpiecznie zastosować w leczeniu COVID-19.

Najnowsze doniesienia mówią, że prawdopodobnie można zarazić się koronawirusem od osoby zarażonej, która nie ma jeszcze objawów chorobowych. Najlepszym sposobem uniknięcia zachorowania jest unikanie kontaktu z wirusem poprzez izolację, zachowanie dystansu, higienę rąk, dezynfekcję powierzchni często dotykanych, np. telefony itp. oraz diagnostyka przy użyciu testów.

1. Test RT-PCR – wymaz z gardła

Jest to test molekularny (genetyczny) rekomendowany przez WHO. W badaniu wykrywa się obecność materiału genetycznego koronawirusa (RNA wirusa) w pobranym wymazie z gardła lub nosogardzieli pacjenta. Ta metodą wykrywamy obecność wirusa SARS-CoV-2 w organizmie pacjenta. Wynik testu jest po 1-3 dni.

2. Test serologiczny – krew żylna

test polega na identyfikacji jakościowej i półilościowej specyficznych przeciwciał dla wirusa SARS-CoV-2: IgA, IgG, IgM, które produkowane są przez organizm do walki z wirusem. Przeciwciała pojawiają się po 2-3 tygodniach od zakażenia – usuwamy. Wyniki badania serologicznego należałoby odnieść do stanu zdrowotnego pacjenta i przeprowadzonego wywiadu epidemiologicznego - dodajemy. Wynik dodatni testu serologicznego może świadczyć o przebytej infekcji lub trwającej, należy go potwierdzić testem genetycznym. Wynik ujemny testu nie wyklucza infekcji koronawirusem, gdyż może być ona w początkowej fazie i nie wytworzyły się jeszcze przeciwciała. Wynik jest po 1-3 dniach.

3. Test kasetowy – próbka krwi z palca

próbka krwi z palca – jest to test serologiczny. Oznacza się w nim jakościowo przeciwciała IgM ( które pojawiają się po ok. 3 dniach od wystąpienia objawów) oraz IgG ( pojawiają się po ok. 10 dniach od wystąpienia objawów). Interpretacja wyników jest taka sam jak w teście serologicznym z krwi żylnej. Wynik jest po 10 minutach. Przykładowy test kasetowy do wykrywania przeciwciał koronawirusa można znaleźć tutaj